YAS-İ MATEM MUHARREM ORUCU BAŞLARKEN

Bildiğiniz üzere içinde bulunduğumuz günler Masumu –pak orucunun ikinci günündeyiz. 29 Temmuz da bitecek olan Masumu – pak orucu ile birlikte 30 Ağustosta yassı matem orucunun ilk orucu tutulacaktır.

Niye Tutulur?

             Kimler tutmalıdır, her can muharrem orucunu tutmak gibi bir zorunluluk var ‘mıdır?

             Muharrem orucu, Masum-u Pak orucu nedir, Kaç gün, niye tutulur? Nasıl tutulur? Niye kurban, Aşure çorbası pişirilir?

Yas-ı Matem muharrem orucu nedir?

            Yaş-ı matem imam Hüseyin ve 72 kişinin Kerbela’da 10 Ekim 680 yılında günlerce susuz, bırakıldıktan sonra kolları, kesilip oklanması sonu şehit edilmeleri tüm insanlığın yüreğine kor ateş̧ düşürdü.

             Yezidi’n İslam Halife’si olarak, peygamber efendiniz in ev halkına yaptığı bu katliam ve işkence, tüm ehlibeyt ve insanlık sevgisini yüreğinde taşıyan insanlar tarafından o gün den bu güne her yıl bir muharrem de başlamak üzere 12 gün oruç̧ tutulur.

Niye Tutulur?

             İnancımızın temel alt yapısını oluşturan ritüellerimizden olan TEVELLA ve TEBERRA İlkelerini yerine getirme adına, sosyal yaşantıyı belirli, kurallar çerçevesinde oluşturmak için. (Tevella; ehlibeyti, sevmek, tüm insanları din, dil, irk, mezhep ayrımı yapmadan can olarak bakmak, her türlü ayrımcılığa karşı durmak, doğaya, evrene, karşı insani sorumluluk bilinci içerisinde davranmak.

             Tüm canlıların yaşama haklarına sahip olduğu bilinci ile davranışlar, eylemler sergilemek. Teberra; her kim ehlibeytte, insanlara, doğaya, canlılara kötü davrandı ise insanlık dışı davranışlar içerisinde ise onlardan uzak durmak onlarla beraber olmamak)

          Bu düşünce çerçevesi ile şekillenen inançsal yapımız gereği, kerbela da katledilen ehlibeytin, günlerce, susuz, aç, küçük çocukların, kadınların bırakılıp, erkeklerin kılıçla katledilirken, kadınların da meta olarak satılması karşısında, bir daha böyle olayların yaşanmaması iççin toplumsal duyarlılığı artırma adına oruç tutulur   

.Kimler tutmalıdır, her can muharrem orucunu tutmak gibi bir zorunluluk var ‘mıdır?

            Sağlıklı bedenlere sahip canlar tutmalıdır. Yolumuzda “en yüce varlık insandır” insanların sağlıklı bir yaşam sürmeleri esastır.  Oruç tutmak zahiri (görünen, bilinen) şekilde olabileceği gibi, batini (gözükmeyen, içsel) anlamda da tutulabilir.

              Diğer bir söylemle kerbela da yapılan insanlık dışı uygulamayı red ederken, dünyanın neresinde olursa olsun insanlara, doğaya, çevreye verilen tüm haksız uygulamalarında karşısında durmak esastır.

          Muharrem orucu, Masum-u Pak orucu nedir, Kaç gün, ne zaman niye tutulur? Nasıl tutulur? Niye kurban, Aşur çorbası pişirilir?

              Muharrem ayı içerisinde masumu pak orucu 3 gün yas-ı matem orucu 12 gün toplam 15 gün oruç tutuyoruz.

              Kerbelada İmam Hüseyin ve akrabalarından oluşan 72 kişinin aç, susuz, günlerce çölün kızgın güneşi altında bırakılıp, İmam Hüseyin’in yezit e biat etmesi istenmiş, o baskıya züllüme karşı onurlu duruşunu bozmadanimam Hüseyin yezit için “ o haksızlığın, yolsuzluğun, kötülüğün abidesi Yezide biat etmektense onurumla ölmeye razıyım diyerek 30 bin kişilik yezit ordusuna karşı 72 kişinin onurlu bir direnişini sergilemiştir..

              Onun için 12 gün yas-ı matem orucu tutarız 30 temmuz 2022 de oruca başlarız..   “. Masumu pak orucu; imam Hüseyin amcasının oğlu Müslim akil i ve 2 küçücük 8-10 yaslarında çocuklarıyla beraber küfeye gönderdi. “Orada bizleri istiyorlar, mektup yazıp çağırıyorlar, git haber ver biz geliyoruz. ” Bunun haberini alan küfede ki yezit taraftarları bu masum kişileri katlettiler.

            Onun için 27-28-29 Temmuzda 2022 de masumu pak orucu tutuluyor.  (temiz kalpli suçsuz insanlar) bu aynı zamanda dünyanın neresinde masum insan öldürülürse onunda bir anlamıyla yasını çekme, onların ölümüne engel olamamanın verdiği insanlık sorumluluğunu hatırlama olarak da görebiliriz.

              Devamında 12 gün daha oruç̧ tutuluyor. Orucun sonunda aşure pişiriliyor. Kerbela’da katliamın sonunda sağ kurtulan canlar 10 muharrem 680 de imam Hüseyin ve diğer kerbala şehitleri toprağa sırlanıyor.

                Elde kalan malzemelerle 12 muharremin sonunda bir çorba yapılıyor o da günümüz deki aşure çorbası olarak canlara sunduğumuz aşure çorbası. Hemen hemen çok evler de kaynatılır, eşe dosta yakın komşuya verilir.

Kurban tıglanmasının (kesilmesi) nedeni bu katliamda karahumma hastası olan imam Hüseyin’in oğlu Zeynel Abidin’in çadırına hiç̧ biri, yanaşamıyor. Karahumma hastalığı bize bulaşıp oluruz diye. Öylede dünyalığı, canını seven yezidin askerleri, Zeynel Abidin’in çadırına girmiyorlar.

              Ve sağ kalıyor. . Ondan kaynaklı imam Zeynel Abidin sağ kurtuldu diye şükür peygamber efendimizin soyu ebdel (soyu devam etmeyen) olmadı diye kurbanlar tıklanıyor tüm insanlara dağıtılıyor. Allah rızası için. Bu gün Ocak dedeleri ve Mürşidimiz Hünkâr Hacı Bektaş Veli seyit olarak bilinir. (imam Hüseyin’in oğlu Zeynel Abidin soyundan geldiği inancı hâkimdir.)

               Muharrem ayında gün batımı oruç̧ acımı,  yapılır. Etli yemekler yenmez,  Düğün yapılmaz,  neşeli isler yapılmaz.  Su içilmez Yas-i matem olduğu için imsak uygulanmaz gece yenilen sade (bol çeşitli olmayan) yemeklerle oruç̧ tutulur sağlık sorunu olan canlar, oruç tutamayan canlar özününü oruç eder, muhabbetlere katılır, hizmetlerde yer alır.

                 Oruç Tutanla tutmayan. Arasında yol hizmeti yürütenler arasında farklılık, yarış gibi bir ortam yaratılmaz. Çünkü “yol cümleden uludur.”

 Allah cümle canların niyetlerini kabul etsin

Kültür, 28 Temmuz 2022 07:36