Erken seçim için süreç nasıl işleyecek'

Türkiye 24 Haziran'da cumhurbaşkanını ve milletvekillerini seçmek için sandık başına gidecek.

 Peki, bundan sonra izlenecek süreç nasıl olacak?

       Seçimlerin 24 Haziran Pazar günü yapılmasına ilişkin kanun teklif AKP Genel Başkanı ve Başbakan Binali Yıldırım ile MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin de imzalarıyla TBMM Başkanı İsmail Kahraman'a sunuldu.

     Seçim önergesi, 20 Nisan Cuma günü TBMM Anayasa Komisyonunda, hafta sonu ise TBMM Genel Kurulunda görüşülecek

      Önergede, AKP Grup Başkanı ve Başbakan Binali Yıldırım, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin yanı sıra AKP Grup Başkanvekilleri Mustafa Elitaş, Naci Bostancı, İlknur İnceöz, Bülent Turan, Mehmet Muş, MHP Grup Başkanvekilleri Erkan Akçay ile Erhan Usta'nın imzası bulunuyor.

Önergede, şu ifadelere yer verildi:

"Nitekim 16 Nisan 2017'de yapılan halkoylamasına giden süreçte milletimizin önümüzde açtığı yol, bu şekilde kesinlik ve kararlılık kazanmıştır. Bölgemizde yaşanan tarihi önemdeki hadiseler, AB ile ilişkilerimiz, küresel süreçler, Türkiye'nin halk oylamasında verdiği karar doğrultusunda belirsizliklerin aşılarak bir an önce cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçilmesini zorunlu kılmıştır.

Bu nedenle Türkiye'nin önündeki iç ve dış gündemin yoğunluğu, erken seçim kararının bir an önce alınarak belirsizliğin ortadan kaldırılmasını gerekli hale getirmiştir.

Bilindiği üzere Anayasa'nın geçici 21'inci maddesi uyarınca TBMM'nin, seçimlerin yenilenmesi kararı alması halinde cumhurbaşkanlığı seçimi ile milletvekili genel seçimi birlikte yapılacaktır. Bu itibarla anayasanın 77'nci, geçici 21'inci ve Milletvekili Seçim Kanunu'nun 8'inci maddesi gereğince seçimlerin yenilenmesi ve TBMM'nin 27'nci Yasama Dönemi Milletvekili Genel Seçimi'nin 24 Haziran 2018 Pazar günü yapılması hususunda TBMM kararı alınması için gereğini arz ve teklif ederiz."

       Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda adayların hiçbiri yüzde 50’ye ulaşamazsa en çok oyu alan iki aday ikinci tura kalacak. Yasaya göre ikinci tur seçimler ilk tur oylamaların yapıldığı tarihi izleyen ikinci pazar günü yapılır. Yani 8 Temmuz’da. İkinci turda da en yüksek oyu alan isim 5 yıllık Cumhurbaşkanlığı koltuğuna geçecek.

Peki, bundan sonra izlenecek süreç nasıl olacak?

BBC Türkçe madde madde derledi.

1- TBMM’nin onayı

       Erken seçime gidebilmek için anayasa değişikliği gerekmiyor, ama kararın Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tarafindan onaylanması şart. TBMM’de toplam 539 milletvekili var. Erken seçime gidilmesinin kabulü için tezkereye 276 milletvekilinin onay vermesi gerekiyor.

      Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP), Meclis başkanı dışında 317 milletvekiline sahip. AKP ile MHP’nin toplam sandalye sayısı ise 352. Dolayısıyla iki partinin ‘evet’ demesi erken seçim önünde engel bırakmıyor.

      HDP ile CHP de erken seçime hazır olduklarını söyledi. Oylamada ‘Hayır’ deseler dahi, MHP ile AKP’nin oyları seçime gidilmesi için yeterli olacak.

2- YSK takvimi açıklayacak

      Erken seçim kararı alınmasından sonra propaganda ve seçim kurallarını belirleyecek ve kampanyalar başlayacak.

      YSK ilan edilen seçim tarihine göre seçime gidecek partilerin belirlenmesi, adayların ilanı, seçmen kütüklerinin yenilenmesi, il ve ilçe seçim kurullarının belirlenmesi, oy pusulalarının bastırılması hazırlığına başlıyor.

YSK, 1 Ocak itibariyle seçime girebilecek dokuz partiyi açıklamıştı.

      YSK’ nın 298 sayılı ‘Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’ ile 2820 sayılı ‘Siyasi Partiler Kanunu’nun ilgili maddelerine göre, 1 Ocak’tan en az 6 ay öncesi itibariyle illerin en az yarısında teşkilat kurdukları ve büyük kongrelerini yaptıkları saptanan partilerin seçime girebileceğini duyurdu. Bu partilerin de AKP, Bağımsız Türkiye Partisi, BBP, CHP, DP, HDP, MHP, Saadet Partisi ve Vatan Partisi olduğu belirtildi.

    25 Ekim 2017’de kurulan İYİ Parti’nin altı ayı 1 Eylül’de doluyor, parti örgütlenmesini tamamlayamazsa İYİ Parti’nin TBMM’de grup kurması gerekiyor.

3- Yeni seçim sistemi nasıl işleyecek?

    Türkiye, 2017 referandumuyla kabul edilen anayasa değişiklikleriyle ilk defa Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimlerini bir arada yapacak.

     TBMM’de grubu bulunan siyasi partiler Cumhurbaşkanı için aday gösterecek. TBMM dışından aday gösterilenler için ise 100 bin imza gerekiyor.

      Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda adayların hiçbiri yüzde 50’ye ulaşamazsa en çok oyu alan iki aday ikinci tura kalacak. Yasaya göre ikinci tur seçimler ilk tur oylamaların yapıldığı tarihi izleyen ikinci pazar günü yapılır. Bu hesaba göre 24 Haziran 2018’de yapılacak ilk turda yüzde 50’ye ulaşamazsa ikinci tur oylamalar 8 Temmuz 2018’de yapılacak. İkinci turda da en yüksek oyu alan isim 5 yıllık Cumhurbaşkanlığı koltuğuna geçecek.

      Cumhurbaşkanı en fazla iki defa seçilebilecek. Yeni anayasaya göre, meclisteki milletvekili sayısı da 550’den 600’e çıkarıldı. Yeni düzenlemede Ankara’da seçilecek milletvekili sayısı 32’den 36’ya, İstanbul’da seçilecek milletvekili sayısı da 88’den 97’ye yükseldi.

Antalya’nın çıkaracağı milletvekili sayısı 2, Adana’nın 1, Bursa’nın 1, Aydın’ın 1, Denizli’nin 1, Diyarbakır’ın da 1 arttı

Siyaset, 19 Nisan 2018 18:27