Fikri Sağlar
[email protected]
Ne olacak halimiz!
09 Aralık 2022 03:56
20 yıllık AKP iktidarı, Türkiye Cumhuriyeti’ni garip bir duruma soktu. Bir ülkenin gelir ve giderini düzenleyen bütçe, aynı zamanda o ülkenin rejimini de belirler. Uygulanan sistemin adı, gelir kaynaklarının ne olacağı ve giderlerin kimin çıkarı için yapılacağına bağlıdır.
Yönetimler, oluşturdukları bütçeyle tercihlerini ortaya koyarlar. Alınan vergiler ve oluşan diğer kamu kaynakları, ülkenin gelişmesiyle, yurttaşların güven, refah ve mutluluğuyla doğrudan ilişkilidir. Yapılan harcamadaki tercih ise bütçe hakkının kimde olduğuna bağlıdır.
Maalesef AKP’nin yarattığı ucube sistemde Meclis’in bütçe yapma hakkı elinden alınmıştır! Çünkü bütçeyi yapan da harcayan da “tek adamdır!”
***
Özal’la başlayan neo liberal ekonomik model; gelir kaynağı olarak emeğin yarattığı değere göz diker ve ilk olarak onu vergilendirir! Sermayenin elde ettiği kârdan pay almaz. Giderlerin ortaya çıkardığı bütçe açığını da sermayeden alınan borçla kapatır! Yani devleti, sermayeye sürekli borçlu ve dolayısıyla bağımlı hale sokar.
***
Temel anlayış bu olunca, piyasanın sermaye etrafında dönmesi ve sermayenin siyaseti belirlemesi doğallaşır ve yönetim biçimini belirleyen tek güç haline dönüşür! Siyasal yönetimin yargıyı da yönlendirmesiyle, emeğin çok çalışıp, az kazanmasına ve kazandığından da çok vergi ödeyerek daha da yoksullaşmasını neden olur.
Sonuç; yoksullar daha yoksul, varsıllarda daha varlıklı hale gelir! İnatla yapılan faiz indirimleri, Türk parasının değerini yok ettiği gibi, ülkenin sermayeye olan borçlarını daha da artıran, bilinçli bir uygulamadır. Yani, başta emek olmak üzere ülkenin tüm varlığının, kurum ve kuruluşlarının sermayeye teslim edilmesidir!
Tüm bu değerlendirmeler ışığında faiz indirimi, çaresizlikten değil, AKP iktidarının özellikle sermayenin daha da büyümesi tercihi sonucudur. Yapılan, yurttaşların kalıcı yoksullaşmasının bilinçli yöntemidir. Kısaca AKP insanların sömürülmesine göz yumuyor!
***
Ülkemizin en önemli ekonomistlerinden biri olan Prof. Dr. Mustafa Durmuş, ”2023 bütçesine sadece mali bir anlam yüklenmemeli, toplumsal gelir/gider yönetimiyle, servet dağılımının belirlendiği temel bir yöntem olduğu da bilinmelidir” der ve “İstenilirse, yoksulluğu yok edebileceği gibi servetin farklı sınıflara aktarılmasını da sağlayan önemli bir güç olduğuna” dikkat çeker.
***
Bu gerçekten hareketle Prof. Mustafa Durmuş, önemli bir örnek vermektedir. Paylaşmak isterim:
“İspanya’daki sosyalist hükümet, ülkedeki bankaların faiz ve komisyon gelirleri üzerinden yüzde 4,8’lik bir vergi alarak, 2 yılda 3 milyar avro gelir bekliyor! Elektrik şirketlerinin satışlarından ise yüzde 1,2 vergi alarak 4 milyar avro olmak üzere toplam, 7 milyar avro gelir elde etmeyi hedefliyor.”
Hükümet, tepkilere rağmen, uygulayacağı “aşırı kâr vergisi ile bu iki sektörü vergilendirerek yeni bir kamu geliri yaratıyor, böylece halkın “yaşadığı maliyet krizini” hafifletmeye çalışıyor!
***
Prof. Durmuş ibret verici bir karşılaştırma yaparak İspanyol iktidarının aksine AKP’nin “politika faizini indirerek” bankaları ve de enerji sübvansiyonları vererek elektrik enerjisi dağıtım şirketlerini desteklediğini gözler önüne seriyor.
İspanya hükümeti, en büyük bankaları olan BBVA’ dan ilave vergi almayı planlarken, AKP aynı bankayı (Türkiye’deki adı Garanti BBVA) faiz indirimi ile ödüllendiriyor!”
***
Bütçenin yapılmasında harcamalar kadar önemli olan alınacak vergilerdir… Vergilerin yani gelirin, nereye ve nasıl harcanacağına “bütçe yapma” hakkına sahip olan karar verir.
Bu gerçek ta, 13. asırda yani 1215 tarihinde, “İngiltere kralının yetkileri hususunu karara bağlayan” Magna Carta Libertatum anlaşmasıyla bilinmekteydi. Bütçe yapma hakkı, toplum ve insanın yaşama güvencesinin temeli ve birlikte yaşamın en önemi çimentosudur.
***
İngiltere Kralı Yurtsuz John, başa geçtiğinde kaybedilen toprakları geri almak için açılacak savaş adına halktan vergi topladı. Sadece vergiyle kalmadı, mahkemelerde rüşvet verilip alınmasına müsaade etti.
Sarayın belli ofislerini sattı, yani özelleştirdi. Kazandığı savaşlar sonrasında önce Yahudilerin varlığına, sonra papazların gelirine el koydu, daha sonra da baronların vergilerini arttırdı. Elde edilen parayı da istediği gibi harcamaya başladı.
Sonunda bu keyfi yönetim nedeniyle, halkla birlikte isyan eden baronlarla, Magna Carta Libertatum anlaşmasını yapmak zorunda kaldı.
***
Magna Carta’nın 39. Maddesi; “Özgür hiç kimse kendi benzerleri tarafından ülke kanunlarına göre yasal bir şekilde muhakeme edilip hüküm giymeden tutuklanmayacak, hapsedilmeyecek, mal ve mülkünden yoksun bırakılmayacak, kanun dışı ilan edilmeyecek, sürgün edilmeyecek veya hangi şekilde olursa olsun zarara uğratılmayacaktır” der! Aslında anlaşmanın maddeleri; sadece demokrasiye atılan ilk adım olmakla kalmıyor, yalnızca barışı ve insanların varlığını korumanın yanı sıra “bütçe yapma” hakkını da kraldan alıyor!
***
800 yıl önce insanlar, verdikleri vergilerin hesabını sorarken bugün ne yazık ki bizler, bu hesabı sordurmayan bir rejimde yaşıyoruz! Acı olan ise bu haksızlığa hiç ses çıkarmıyor olmamız!
Yorumlar (0)
Yazarın Diğer Yazıları
Millet İttifakı ve Trabzon…
31 Ocak 2023 03:56
Uğur Mumcu ve Müjdat Gezen’i anmak…
24 Ocak 2023 03:56
Erdemli olmak…
17 Ocak 2023 03:56
Bekir Ödemiş/Liyakat başarıdır...
12 Ocak 2023 03:56
Kararlı ve cesur olmak
05 Ocak 2023 03:56
Çağdaşlık mı? çadır mı?
22 Aralık 2022 03:56
Değişmesi gereken anlayış!
20 Aralık 2022 03:56
Yalan olan bir bütçe!
15 Aralık 2022 03:56
Su akar biz bakarız (mı?)
14 Aralık 2022 03:56
Bu düzen değişmeli!
06 Aralık 2022 03:56
Oyun içinde oyun!
01 Aralık 2022 03:56
Şimdi birlikte değiştirme zamanı!
29 Kasım 2022 03:56
Trajikomik!
24 Kasım 2022 03:56
Birlikte değiştireceğiz!
22 Kasım 2022 03:56
Yaşama sevincimizi yok ediyorlar!
15 Kasım 2022 03:56
Müftüoğlu, Bediz, Genç ve kaybettiklerimizin kemiklerini sızlatmayın!
08 Kasım 2022 03:56
Misyon ve vizyon!
01 Kasım 2022 03:56
Hataların getirdiği son durum!
27 Ekim 2022 03:56
RTÜK medyayı susturamayacak
20 Ekim 2022 03:56
AKP için insanın ve zamanın değeri yok!
18 Ekim 2022 03:56
Roboski/Uludere Katliamı!
13 Ekim 2022 03:56
AKP, Alevilerden oy beklemesin!
11 Ekim 2022 03:56
Beklenen oldu!
07 Ekim 2022 03:56
Birlikte olmak umuttur!
05 Ekim 2022 03:56
Umudun adı soldur!
29 Eylul 2022 03:56
Durum kötü ama umut var!
27 Eylul 2022 03:56
Alevi çalış tayı ülkenin önünü açıyor!
23 Eylul 2022 03:56
Kimden yanasınız?
20 Eylul 2022 03:56
Hukuk devleti olmaktan çıkılırsa...
16 Eylul 2022 03:56
Hırsızın yanında olmak!
13 Eylul 2022 03:56
Hırsızın yanında olmak!
10 Eylul 2022 03:56
Geçmişten geleceğe!
31 Ağustos 2022 03:56
Alevileri aldatamazsınız!
16 Ağustos 2022 03:56
Biz neyiz?
12 Ağustos 2022 03:56
Ülkemizi çöplüğe çevirdiler!
04 Ağustos 2022 03:56
Mersin, rant kavganıza izin vermeyecek!
02 Ağustos 2022 03:56
Mersin’e gönül verenler, Mersin’in gerçek sahipleridir!
28 Temmuz 2022 03:56
İkircikli davranış ülkeye zarar veriyor!
01 Temmuz 2022 03:56
Vahim!
28 Haziran 2022 03:56
Tehlike kapıda! Bedelini AKP ödeyecek!
22 Haziran 2022 03:56
Erdoğan erken seçim startını verdi!
14 Haziran 2022 03:56
Zamlar, pahalılık TELE 1 ve gerçekler!
10 Haziran 2022 03:56
Erdal İnönü bulunmaz bir insandı
07 Haziran 2022 03:56
Talimatla Adalet(!) - 2
03 Haziran 2022 03:56
Talimatlı adalet(!)
31 Mayıs 2022 03:56
YOZLAŞMA DEVAM EDİYOR
26 Mayıs 2022 03:56
Maltepe Mitingi umut yarattı!
24 Mayıs 2022 03:56
Kılıçdaroğlu ve SADAT!
20 Mayıs 2022 03:56
Artık yeterdeme zamanı!
10 Mayıs 2022 03:56
Katliam sanıkları!
28 Nisan 2022 03:56
Mersin İleri İlkokulu
27 Nisan 2022 03:56
İnandırıcı olunmalı!
14 Nisan 2022 03:56
Kime hizmet ediyorlar?
12 Nisan 2022 03:56
Seçim yakın!
08 Nisan 2022 03:56
Vahşet ve ekonomi!
05 Nisan 2022 03:56
Emperyalistlerin oyununa gelinmemeli!
31 Mart 2022 03:56
Tehlike var!
30 Mart 2022 03:56
Gitmeleri şart oldu!
24 Mart 2022 03:56
İnsanlığa yakışan barıştır!
17 Mart 2022 03:56
Hekimlerin eyleminden ders çıkarılmalı!
15 Mart 2022 03:56
Yeter artık! Bunlar zeytine de düşman!
10 Mart 2022 03:56
Barışın güvencesi kadındır!
08 Mart 2022 03:56
Montrö Antlaşması ve enerji savaşları
24 Şubat 2022 03:56
Sanat ve siyaset!
22 Şubat 2022 03:56
KÖTÜ KOKULAR GELİYOR!
10 Şubat 2022 03:56
Gerçek görüldü
08 Şubat 2022 03:56
Yine bir ocak ayı!
07 Şubat 2022 03:56
İBB korkusu (1)
20 Ocak 2022 03:56
Umut 2022de!
31 Aralık 2021 03:56
Yurttaşı soydular!
28 Aralık 2021 03:56
AİHMi tanımayanlar zamanı gelince hesap verirler!
16 Aralık 2021 03:56
Prekarya?
09 Aralık 2021 03:56
Mersin Mitingi!
07 Aralık 2021 03:56
Seneye bugün!
02 Aralık 2021 03:56
Yine de umut var!
25 Kasım 2021 03:56
Dünya tehlikede; bizimkiler hâlâ magazinsel siyasette!
16 Kasım 2021 03:56
Atatürk hep var olacak ama ona düşmanlık yapanlar unutulacak!
11 Kasım 2021 03:56
Korkmayacak, sinmeyecek! Bu oyuna gelmeyecek!
09 Kasım 2021 03:56
Hep önce iyi insanlar ölüyor
02 Kasım 2021 03:56
Pes artık!
25 Ekim 2021 03:56
Rejim tartışmalarında sol partiler nerede?
10 Ekim 2021 03:56
Barış istiyoruz!
05 Ekim 2021 03:56
Barış istiyoruz!
30 Eylul 2021 03:56
Tutum Belgesi yeni bir umut oldu
28 Eylul 2021 03:56
Afganistan Türkiyeye örnek mi?
17 Ağustos 2021 03:56
Yeter artık!
10 Ağustos 2021 03:56
Ülke yanıyor, rant peşindekiler avuçlarını ovuşturuyor!
05 Ağustos 2021 03:56
Yangın halkın içinde Erdoğan keyif çayı içiyor!
03 Ağustos 2021 03:56
Günü geçiştirmek!
29 Temmuz 2021 03:56
Hâlâ umut var!
27 Temmuz 2021 03:56
Etik mi, yasa mı?
22 Temmuz 2021 03:56
Geleceğin mirasını yiyenlere ne denir?
09 Temmuz 2021 03:56
Perhiz ve turşu!
06 Temmuz 2021 03:56
Korkmayın, susmayın, kirliliğe itiraz edin!
01 Temmuz 2021 03:56
Bunlar iyi günlermiş!
28 Haziran 2021 03:56
Peker olayının düşündürdükleri
16 Haziran 2021 03:56
Yolun yarısı!
09 Haziran 2021 03:56
Pekerin ifşaları ve İstanbul Arkeoloji Müzesi!
03 Haziran 2021 03:56
Kirleniyoruz çünkü
25 Mayıs 2021 03:56
Denizler ölmez!
18 Mayıs 2021 03:56
Denizler ölmez!
06 Mayıs 2021 03:56
Yaşam zorlaştı!
04 Mayıs 2021 03:56
Yazık ki ne yazık!
29 Nisan 2021 03:56
Eyyamcılıktan vazgeçilmeli!
27 Nisan 2021 03:56
KKTCnin hatırlattığı Pir Sultan ve Giordano Bruno!
22 Nisan 2021 03:56
AKP/MHP iktidarı bitiyor
19 Nisan 2021 03:56
Sanki uyuşturulduk!
01 Nisan 2021 03:56
Sanki uyuşturulduk!
01 Nisan 2021 03:56
Nazire olsun!
25 Mart 2021 03:56
Meclis yara aldı!
19 Mart 2021 03:56
Parsel Parsel!
16 Mart 2021 03:56
Kadın yaşamın kendisidir!
09 Mart 2021 03:56
Son DEV GENÇ li
03 Mart 2021 03:56
Laf ve para!
25 Şubat 2021 03:56
Yozlaşmış siyaset
19 Şubat 2021 03:56
Tehlike var!
16 Şubat 2021 03:56
SHP, CHPnin içinden çıkmadı! O gerçek sol partiydi
11 Şubat 2021 03:56
Yolun sonu göründü!
05 Şubat 2021 03:56
Unutturmayalım!
02 Şubat 2021 03:56
Aç olan seçmen iktidarı devirir!
28 Ocak 2021 03:56
Akkuyu patlamasının düşündürdükleri
21 Ocak 2021 03:56
Türkiye'nin geldiği nokta ve Şahin Aybek
14 Ocak 2021 03:56
Cahiliye çağında yaşayanlar!
07 Ocak 2021 03:56
Kim değersiz?!
29 Aralık 2020 03:56
Gaf mı? Gerçek düşünce mi?
24 Aralık 2020 03:56
Niyet!
22 Aralık 2020 03:56
Tankın altında kalanlar!
17 Aralık 2020 03:56
Altında ne var?
15 Aralık 2020 03:56
Fikri iktidar!
11 Aralık 2020 03:56
Ali Cem Köroğlunu kim öldürdü?
08 Aralık 2020 03:56
Vahim çağrışım!
03 Aralık 2020 03:56
Saygınlığı yok eden üslup!
30 Kasım 2020 03:56
Vahim dönemeç!
26 Kasım 2020 03:56
Çakıcı nın yaptıkları!
19 Kasım 2020 03:56
Yorulduk!
17 Kasım 2020 03:56
Deprem!
03 Kasım 2020 03:56
Bugün en büyük bayramımız Sevinçle kutla!
30 Ekim 2020 03:56
Siney-i Millet!
16 Ekim 2020 03:56
Hukuk guguk oldu!
06 Ekim 2020 03:56
Müsaadenizle!
15 Eylul 2020 03:56
Kriz var (1)! ve..........Kriz var (2)!
21 Ağustos 2020 03:56
İşte size bir model!
16 Ağustos 2020 03:56
CHP Kurultayı
30 Temmuz 2020 03:56
Umut etmek istiyorum!
21 Temmuz 2020 03:56
Şanssız ülke!
13 Temmuz 2020 03:56
Madımak şehitlerini anarken!
04 Temmuz 2020 03:56
Pes yani!
01 Temmuz 2020 03:56
Barışın yolu adalettir
24 Haziran 2020 03:56
Düzeni değiştirmek
21 Haziran 2020 03:56
Geride kalanlar Allaha emanet
16 Haziran 2020 03:56
Hâlâ göremedik!
09 Haziran 2020 03:56
Hesap soracak var mı?
07 Haziran 2020 03:56
Düzeni değiştirmek
05 Haziran 2020 03:56
Böyle siyaset olur mu?
31 Mayıs 2020 03:56