Fikri Sağlar
[email protected]
Ne olacak halimiz!
09 Aralık 2022 04:57
20 yıllık AKP iktidarı, Türkiye Cumhuriyeti’ni garip bir duruma soktu. Bir ülkenin gelir ve giderini düzenleyen bütçe, aynı zamanda o ülkenin rejimini de belirler. Uygulanan sistemin adı, gelir kaynaklarının ne olacağı ve giderlerin kimin çıkarı için yapılacağına bağlıdır.
Yönetimler, oluşturdukları bütçeyle tercihlerini ortaya koyarlar. Alınan vergiler ve oluşan diğer kamu kaynakları, ülkenin gelişmesiyle, yurttaşların güven, refah ve mutluluğuyla doğrudan ilişkilidir. Yapılan harcamadaki tercih ise bütçe hakkının kimde olduğuna bağlıdır.
Maalesef AKP’nin yarattığı ucube sistemde Meclis’in bütçe yapma hakkı elinden alınmıştır! Çünkü bütçeyi yapan da harcayan da “tek adamdır!”
***
Özal’la başlayan neo liberal ekonomik model; gelir kaynağı olarak emeğin yarattığı değere göz diker ve ilk olarak onu vergilendirir! Sermayenin elde ettiği kârdan pay almaz. Giderlerin ortaya çıkardığı bütçe açığını da sermayeden alınan borçla kapatır! Yani devleti, sermayeye sürekli borçlu ve dolayısıyla bağımlı hale sokar.
***
Temel anlayış bu olunca, piyasanın sermaye etrafında dönmesi ve sermayenin siyaseti belirlemesi doğallaşır ve yönetim biçimini belirleyen tek güç haline dönüşür! Siyasal yönetimin yargıyı da yönlendirmesiyle, emeğin çok çalışıp, az kazanmasına ve kazandığından da çok vergi ödeyerek daha da yoksullaşmasını neden olur.
Sonuç; yoksullar daha yoksul, varsıllarda daha varlıklı hale gelir! İnatla yapılan faiz indirimleri, Türk parasının değerini yok ettiği gibi, ülkenin sermayeye olan borçlarını daha da artıran, bilinçli bir uygulamadır. Yani, başta emek olmak üzere ülkenin tüm varlığının, kurum ve kuruluşlarının sermayeye teslim edilmesidir!
Tüm bu değerlendirmeler ışığında faiz indirimi, çaresizlikten değil, AKP iktidarının özellikle sermayenin daha da büyümesi tercihi sonucudur. Yapılan, yurttaşların kalıcı yoksullaşmasının bilinçli yöntemidir. Kısaca AKP insanların sömürülmesine göz yumuyor!
***
Ülkemizin en önemli ekonomistlerinden biri olan Prof. Dr. Mustafa Durmuş, ”2023 bütçesine sadece mali bir anlam yüklenmemeli, toplumsal gelir/gider yönetimiyle, servet dağılımının belirlendiği temel bir yöntem olduğu da bilinmelidir” der ve “İstenilirse, yoksulluğu yok edebileceği gibi servetin farklı sınıflara aktarılmasını da sağlayan önemli bir güç olduğuna” dikkat çeker.
***
Bu gerçekten hareketle Prof. Mustafa Durmuş, önemli bir örnek vermektedir. Paylaşmak isterim:
“İspanya’daki sosyalist hükümet, ülkedeki bankaların faiz ve komisyon gelirleri üzerinden yüzde 4,8’lik bir vergi alarak, 2 yılda 3 milyar avro gelir bekliyor! Elektrik şirketlerinin satışlarından ise yüzde 1,2 vergi alarak 4 milyar avro olmak üzere toplam, 7 milyar avro gelir elde etmeyi hedefliyor.”
Hükümet, tepkilere rağmen, uygulayacağı “aşırı kâr vergisi ile bu iki sektörü vergilendirerek yeni bir kamu geliri yaratıyor, böylece halkın “yaşadığı maliyet krizini” hafifletmeye çalışıyor!
***
Prof. Durmuş ibret verici bir karşılaştırma yaparak İspanyol iktidarının aksine AKP’nin “politika faizini indirerek” bankaları ve de enerji sübvansiyonları vererek elektrik enerjisi dağıtım şirketlerini desteklediğini gözler önüne seriyor.
İspanya hükümeti, en büyük bankaları olan BBVA’ dan ilave vergi almayı planlarken, AKP aynı bankayı (Türkiye’deki adı Garanti BBVA) faiz indirimi ile ödüllendiriyor!”
***
Bütçenin yapılmasında harcamalar kadar önemli olan alınacak vergilerdir… Vergilerin yani gelirin, nereye ve nasıl harcanacağına “bütçe yapma” hakkına sahip olan karar verir.
Bu gerçek ta, 13. asırda yani 1215 tarihinde, “İngiltere kralının yetkileri hususunu karara bağlayan” Magna Carta Libertatum anlaşmasıyla bilinmekteydi. Bütçe yapma hakkı, toplum ve insanın yaşama güvencesinin temeli ve birlikte yaşamın en önemi çimentosudur.
***
İngiltere Kralı Yurtsuz John, başa geçtiğinde kaybedilen toprakları geri almak için açılacak savaş adına halktan vergi topladı. Sadece vergiyle kalmadı, mahkemelerde rüşvet verilip alınmasına müsaade etti.
Sarayın belli ofislerini sattı, yani özelleştirdi. Kazandığı savaşlar sonrasında önce Yahudilerin varlığına, sonra papazların gelirine el koydu, daha sonra da baronların vergilerini arttırdı. Elde edilen parayı da istediği gibi harcamaya başladı.
Sonunda bu keyfi yönetim nedeniyle, halkla birlikte isyan eden baronlarla, Magna Carta Libertatum anlaşmasını yapmak zorunda kaldı.
***
Magna Carta’nın 39. Maddesi; “Özgür hiç kimse kendi benzerleri tarafından ülke kanunlarına göre yasal bir şekilde muhakeme edilip hüküm giymeden tutuklanmayacak, hapsedilmeyecek, mal ve mülkünden yoksun bırakılmayacak, kanun dışı ilan edilmeyecek, sürgün edilmeyecek veya hangi şekilde olursa olsun zarara uğratılmayacaktır” der! Aslında anlaşmanın maddeleri; sadece demokrasiye atılan ilk adım olmakla kalmıyor, yalnızca barışı ve insanların varlığını korumanın yanı sıra “bütçe yapma” hakkını da kraldan alıyor!
***
800 yıl önce insanlar, verdikleri vergilerin hesabını sorarken bugün ne yazık ki bizler, bu hesabı sordurmayan bir rejimde yaşıyoruz! Acı olan ise bu haksızlığa hiç ses çıkarmıyor olmamız!
Yorumlar (0)
Yazarın Diğer Yazıları
ÇIKARSIZ TÜRKİYE
07 Ağustos 2025 04:57
YANGIN YERİNE DÖNDÜK
29 Temmuz 2025 04:57
LOZAN, TÜRKİYE'NİN TAPUSU
24 Temmuz 2025 04:57
ALTAN ÖYMEN
21 Temmuz 2025 04:57
TEK KURTULUŞ YOLU SEÇIMDİR
08 Temmuz 2025 04:57
BU GÜN İSRAILİN İRANA SALDIRISININ 12 GÜNÜ! DERS ÇIKARMAK!
24 Haziran 2025 04:57
DERS ÇIKARILMALI
17 Haziran 2025 04:57
BAYRAMINIZ GUZEL GEÇSİN
05 Haziran 2025 04:57
EFES ANTİK KENTİNDE NELER OLUYOR ?
29 Mayıs 2025 04:57
SELÇUK BELEDİYESİ AKP YI KORKUTUYOR
21 Mayıs 2025 04:57
ÖNEMLI BİR ADIM
13 Mayıs 2025 04:57
CUMHURİYET KAZANIMLARI VE BU GÜNÜN KAYIPLARI
08 Mayıs 2025 04:57
BU GÜN 6 MAYIS ÖLÜMSÜZĹERİN GÜNÜ
06 Mayıs 2025 04:57
YAŞASIN 1 MAYIS
01 Mayıs 2025 04:57
ULKEYE İHANET EDİYORLAE
29 Nisan 2025 04:57
AKP GİDİCİ
24 Nisan 2025 04:57
YOZGATLI ADALET ISTİYOR TURPU SARAYA BIRAKIYOR....
22 Nisan 2025 04:57
ÖZGÜR ÖZELİN VAHİM SORULARI
17 Nisan 2025 04:57
CHP KURULTAYI
08 Nisan 2025 04:57
TEHDİT EDENE DİRENME HAKKI...
03 Nisan 2025 04:57
YIKICI MİSYONA GEÇİT VERİLMEMELİ
01 Nisan 2025 04:57
YIKICI MİSYONE GEÇIT VERİLMEMELİ
27 Mart 2025 04:57
İMAMOĞLU KORKUSU DAĞLARI SARDI
23 Mart 2025 04:57
EKREM iMAMOGLU
19 Mart 2025 04:57
DEVRİMCİ AKBAYRAMA SEVGİLER
11 Mart 2025 04:57
KÜRT SORUNUNUN ÇÖZÜMÜ YASAMSAL ÖNEM TAŞIYOR
05 Mart 2025 04:57
CHP NİN İLKELERİ KAZANDIRACAKTIR
27 Şubat 2025 04:57
YANGINI SEÇİM SÖNDÜRÜR
18 Şubat 2025 04:57
KURTULUŞ HEP BİRLİKTE OLACAK
11 Şubat 2025 04:57
FASİZIMİN AYAK SESLERİ
04 Şubat 2025 04:57
CHP SON ŞANSI İYİ KULLANMALI
30 Ocak 2025 04:57
Guç sizde
23 Ocak 2025 04:57
HUKUK OLMAZSA YAŞAM DA OLMAZ
21 Ocak 2025 04:57
Nazim hikmetin düşündürdükléri
17 Ocak 2025 04:57
TEŞEKKÜR
14 Ocak 2025 04:57
Satin alma ya da kiralama
16 Aralık 2024 04:57
Sonraki kavga daha büyük
12 Aralık 2024 04:57
Şimdi Ne olacak
10 Aralık 2024 04:57
Gündemler farklı
09 Aralık 2024 04:57
Satin alma ya da Kiralama
04 Aralık 2024 04:57
CHP ARKASINDAKİ GÜCÜN FARKINDA DEĞİL
28 Kasım 2024 04:57
Güç ve karar sizin!
21 Kasım 2024 04:57
NEREDEN NEREYE
19 Kasım 2024 04:57
Masada ki oyun
14 Kasım 2024 04:57
Tarihi unutturamazsiniz
12 Kasım 2024 04:57
Millet İttifakı ve Trabzon…
31 Ocak 2023 04:57
Uğur Mumcu ve Müjdat Gezen’i anmak…
24 Ocak 2023 04:57
Erdemli olmak…
17 Ocak 2023 04:57
Bekir Ödemiş/Liyakat başarıdır...
12 Ocak 2023 04:57
Kararlı ve cesur olmak
05 Ocak 2023 04:57
Çağdaşlık mı? çadır mı?
22 Aralık 2022 04:57
Değişmesi gereken anlayış!
20 Aralık 2022 04:57
Yalan olan bir bütçe!
15 Aralık 2022 04:57
Su akar biz bakarız (mı?)
14 Aralık 2022 04:57
Bu düzen değişmeli!
06 Aralık 2022 04:57
Oyun içinde oyun!
01 Aralık 2022 04:57
Şimdi birlikte değiştirme zamanı!
29 Kasım 2022 04:57
Trajikomik!
24 Kasım 2022 04:57
Birlikte değiştireceğiz!
22 Kasım 2022 04:57
Yaşama sevincimizi yok ediyorlar!
15 Kasım 2022 04:57
Müftüoğlu, Bediz, Genç ve kaybettiklerimizin kemiklerini sızlatmayın!
08 Kasım 2022 04:57
Misyon ve vizyon!
01 Kasım 2022 04:57
Hataların getirdiği son durum!
27 Ekim 2022 04:57
RTÜK medyayı susturamayacak
20 Ekim 2022 04:57
AKP için insanın ve zamanın değeri yok!
18 Ekim 2022 04:57
Roboski/Uludere Katliamı!
13 Ekim 2022 04:57
AKP, Alevilerden oy beklemesin!
11 Ekim 2022 04:57
Beklenen oldu!
07 Ekim 2022 04:57
Birlikte olmak umuttur!
05 Ekim 2022 04:57
Umudun adı soldur!
29 Eylul 2022 04:57
Durum kötü ama umut var!
27 Eylul 2022 04:57
Alevi çalış tayı ülkenin önünü açıyor!
23 Eylul 2022 04:57
Kimden yanasınız?
20 Eylul 2022 04:57
Hukuk devleti olmaktan çıkılırsa...
16 Eylul 2022 04:57
Hırsızın yanında olmak!
13 Eylul 2022 04:57
Hırsızın yanında olmak!
10 Eylul 2022 04:57
Geçmişten geleceğe!
31 Ağustos 2022 04:57
Alevileri aldatamazsınız!
16 Ağustos 2022 04:57
Biz neyiz?
12 Ağustos 2022 04:57
Ülkemizi çöplüğe çevirdiler!
04 Ağustos 2022 04:57
Mersin, rant kavganıza izin vermeyecek!
02 Ağustos 2022 04:57
Mersin’e gönül verenler, Mersin’in gerçek sahipleridir!
28 Temmuz 2022 04:57
İkircikli davranış ülkeye zarar veriyor!
01 Temmuz 2022 04:57
Vahim!
28 Haziran 2022 04:57
Tehlike kapıda! Bedelini AKP ödeyecek!
22 Haziran 2022 04:57
Erdoğan erken seçim startını verdi!
14 Haziran 2022 04:57
Zamlar, pahalılık TELE 1 ve gerçekler!
10 Haziran 2022 04:57
Erdal İnönü bulunmaz bir insandı
07 Haziran 2022 04:57
Talimatla Adalet(!) - 2
03 Haziran 2022 04:57
Talimatlı adalet(!)
31 Mayıs 2022 04:57
YOZLAŞMA DEVAM EDİYOR
26 Mayıs 2022 04:57
Maltepe Mitingi umut yarattı!
24 Mayıs 2022 04:57
Kılıçdaroğlu ve SADAT!
20 Mayıs 2022 04:57
Artık yeterdeme zamanı!
10 Mayıs 2022 04:57
Katliam sanıkları!
28 Nisan 2022 04:57
Mersin İleri İlkokulu
27 Nisan 2022 04:57
İnandırıcı olunmalı!
14 Nisan 2022 04:57
Kime hizmet ediyorlar?
12 Nisan 2022 04:57
Seçim yakın!
08 Nisan 2022 04:57
Vahşet ve ekonomi!
05 Nisan 2022 04:57
Emperyalistlerin oyununa gelinmemeli!
31 Mart 2022 04:57
Tehlike var!
30 Mart 2022 04:57
Gitmeleri şart oldu!
24 Mart 2022 04:57
İnsanlığa yakışan barıştır!
17 Mart 2022 04:57
Hekimlerin eyleminden ders çıkarılmalı!
15 Mart 2022 04:57
Yeter artık! Bunlar zeytine de düşman!
10 Mart 2022 04:57
Barışın güvencesi kadındır!
08 Mart 2022 04:57
Montrö Antlaşması ve enerji savaşları
24 Şubat 2022 04:57
Sanat ve siyaset!
22 Şubat 2022 04:57
KÖTÜ KOKULAR GELİYOR!
10 Şubat 2022 04:57
Gerçek görüldü
08 Şubat 2022 04:57
Yine bir ocak ayı!
07 Şubat 2022 04:57
İBB korkusu (1)
20 Ocak 2022 04:57
Umut 2022de!
31 Aralık 2021 04:57
Yurttaşı soydular!
28 Aralık 2021 04:57
AİHMi tanımayanlar zamanı gelince hesap verirler!
16 Aralık 2021 04:57
Prekarya?
09 Aralık 2021 04:57
Mersin Mitingi!
07 Aralık 2021 04:57
Seneye bugün!
02 Aralık 2021 04:57
Yine de umut var!
25 Kasım 2021 04:57
Dünya tehlikede; bizimkiler hâlâ magazinsel siyasette!
16 Kasım 2021 04:57
Atatürk hep var olacak ama ona düşmanlık yapanlar unutulacak!
11 Kasım 2021 04:57
Korkmayacak, sinmeyecek! Bu oyuna gelmeyecek!
09 Kasım 2021 04:57
Hep önce iyi insanlar ölüyor
02 Kasım 2021 04:57
Pes artık!
25 Ekim 2021 04:57
Rejim tartışmalarında sol partiler nerede?
10 Ekim 2021 04:57
Barış istiyoruz!
05 Ekim 2021 04:57
Barış istiyoruz!
30 Eylul 2021 04:57
Tutum Belgesi yeni bir umut oldu
28 Eylul 2021 04:57
Afganistan Türkiyeye örnek mi?
17 Ağustos 2021 04:57
Yeter artık!
10 Ağustos 2021 04:57
Ülke yanıyor, rant peşindekiler avuçlarını ovuşturuyor!
05 Ağustos 2021 04:57
Yangın halkın içinde Erdoğan keyif çayı içiyor!
03 Ağustos 2021 04:57
Günü geçiştirmek!
29 Temmuz 2021 04:57
Hâlâ umut var!
27 Temmuz 2021 04:57
Etik mi, yasa mı?
22 Temmuz 2021 04:57
Geleceğin mirasını yiyenlere ne denir?
09 Temmuz 2021 04:57
Perhiz ve turşu!
06 Temmuz 2021 04:57
Korkmayın, susmayın, kirliliğe itiraz edin!
01 Temmuz 2021 04:57
Bunlar iyi günlermiş!
28 Haziran 2021 04:57
Peker olayının düşündürdükleri
16 Haziran 2021 04:57
Yolun yarısı!
09 Haziran 2021 04:57
Pekerin ifşaları ve İstanbul Arkeoloji Müzesi!
03 Haziran 2021 04:57
Kirleniyoruz çünkü
25 Mayıs 2021 04:57
Denizler ölmez!
18 Mayıs 2021 04:57
Denizler ölmez!
06 Mayıs 2021 04:57
Yaşam zorlaştı!
04 Mayıs 2021 04:57
Yazık ki ne yazık!
29 Nisan 2021 04:57
Eyyamcılıktan vazgeçilmeli!
27 Nisan 2021 04:57
KKTCnin hatırlattığı Pir Sultan ve Giordano Bruno!
22 Nisan 2021 04:57
AKP/MHP iktidarı bitiyor
19 Nisan 2021 04:57
Sanki uyuşturulduk!
01 Nisan 2021 04:57
Sanki uyuşturulduk!
01 Nisan 2021 04:57
Nazire olsun!
25 Mart 2021 04:57
Meclis yara aldı!
19 Mart 2021 04:57
Parsel Parsel!
16 Mart 2021 04:57
Kadın yaşamın kendisidir!
09 Mart 2021 04:57
Son DEV GENÇ li
03 Mart 2021 04:57
Laf ve para!
25 Şubat 2021 04:57
Yozlaşmış siyaset
19 Şubat 2021 04:57
Tehlike var!
16 Şubat 2021 04:57
SHP, CHPnin içinden çıkmadı! O gerçek sol partiydi
11 Şubat 2021 04:57
Yolun sonu göründü!
05 Şubat 2021 04:57
Unutturmayalım!
02 Şubat 2021 04:57
Aç olan seçmen iktidarı devirir!
28 Ocak 2021 04:57
Akkuyu patlamasının düşündürdükleri
21 Ocak 2021 04:57
Türkiye'nin geldiği nokta ve Şahin Aybek
14 Ocak 2021 04:57
Cahiliye çağında yaşayanlar!
07 Ocak 2021 04:57
Kim değersiz?!
29 Aralık 2020 04:57
Gaf mı? Gerçek düşünce mi?
24 Aralık 2020 04:57
Niyet!
22 Aralık 2020 04:57
Tankın altında kalanlar!
17 Aralık 2020 04:57
Altında ne var?
15 Aralık 2020 04:57
Fikri iktidar!
11 Aralık 2020 04:57
Ali Cem Köroğlunu kim öldürdü?
08 Aralık 2020 04:57
Vahim çağrışım!
03 Aralık 2020 04:57
Saygınlığı yok eden üslup!
30 Kasım 2020 04:57
Vahim dönemeç!
26 Kasım 2020 04:57
Çakıcı nın yaptıkları!
19 Kasım 2020 04:57
Yorulduk!
17 Kasım 2020 04:57
Deprem!
03 Kasım 2020 04:57
Bugün en büyük bayramımız Sevinçle kutla!
30 Ekim 2020 04:57
Siney-i Millet!
16 Ekim 2020 04:57
Hukuk guguk oldu!
06 Ekim 2020 04:57
Müsaadenizle!
15 Eylul 2020 04:57
Kriz var (1)! ve..........Kriz var (2)!
21 Ağustos 2020 04:57
İşte size bir model!
16 Ağustos 2020 04:57
CHP Kurultayı
30 Temmuz 2020 04:57
Umut etmek istiyorum!
21 Temmuz 2020 04:57
Şanssız ülke!
13 Temmuz 2020 04:57
Madımak şehitlerini anarken!
04 Temmuz 2020 04:57
Pes yani!
01 Temmuz 2020 04:57
Barışın yolu adalettir
24 Haziran 2020 04:57
Düzeni değiştirmek
21 Haziran 2020 04:57
Geride kalanlar Allaha emanet
16 Haziran 2020 04:57
Hâlâ göremedik!
09 Haziran 2020 04:57
Hesap soracak var mı?
07 Haziran 2020 04:57
Düzeni değiştirmek
05 Haziran 2020 04:57
Böyle siyaset olur mu?
31 Mayıs 2020 04:57