Hüseyin Sarıgül
[email protected]
'El-Beşir?e Destek İnsanlığa Mı Müslümanlığa Mı Sığıyor?
22 Aralık 2017 05:32EL-beşir 'e ilginin devam etmesi bana mart 2009 tarihli eski bir yazımı hatırlattı.:
Uluslararası Ceza Mahkemesi Darfur’da işlediği iddia edilen insanlığa karşı suçlar yüzünden Sudan devlet başkanı Ömer el-Beşir’in tutuklanmasına karar verdi. Bu kararın belki de en ilginç yanı, Sudan’ın Uluslararası Ceza Mahkemesi’ni kuran Roma Statüsü’nün tarafı olmamasına rağmen, bu olayın Mahkeme önüne getirilmesinin BM Güvenlik Konseyi’nin bir kararıyla mümkün olmuş olması.
Sudan hükümetinden bu konuda UCM ile işbirliği yapılmayacağına dair açıklamalar yapıldı. Başka bazı devletler de kararın ertelenmesi için BM Güvenlik Konseyi nezdinde girişimlerde bulunacaklarını belli ettiler. Bunlar arasında Türkiye de var. Güvenlik Konseyi’nin geçici üyesi olması dolayısıyla, Türkiye’nin bu meseledeki tutumu tabiatıyla önem taşıyor.
Hali hazırda, ABD ve Türkiye gibi, Roma Statüsü’nü onaylamayan, dolayısıyla UCM’ nin yargı yetkisini tanımayan epeyce devlet var. Ne var ki, bu, söz konusu devletlerin vatandaşlarının hiçbir şekilde UCM’ de yargılanamayacakları anlamına gelmiyor. Nitekim bu son olayda olduğu gibi, BM Güvenlik Konseyi’nin uluslararası barış ve güvenliği tehdit eden suçları Mahkeme önüne getirme yetkisi var.
Bunun pratik anlamı şudur: İnsanlığa karşı suçların veya savaş suçlarının bazıları bakımından uluslararası hukukun işlerliği tamamen BM’deki güç ilişkilerine bağlı bulunuyor. Onun içindir ki, Sudan yetkilileri Darfur’da işlediği savaş suçları yüzünden yargılanabilirken, meselâ ABD’nin Irak’ta veya Afganistan’da işlediği benzer suçları UCM önüne getirmek mümkün olmuyor.
İşte meselenin bu yanını şu sorular çerçevesinde tartışabiliriz sanıyorum:
1. “Küresel adalet”in devletler arasındaki güç dengelerine bağlı olması adil midir?... Benim bu soruya cevabım, adil olmadığı şeklindedir. (“Adalet” kelimesini burada “dağıtıcı” değil, “düzeltici” anlamda kullanıyorum.) Böyle olmakla beraber, ahlâki olarak acaba hala şunu söyleyemez miyiz? Kimilerinin suçlarının cezasız kalmasına vicdanımız razı olmasa da, mümkün olduğu yerde ve mümkün olduğunca adaletin sağlanmasında bir yanlışlık olmasa gerektir.
2. Herhangi bir uluslararası antlaşmanın tarafı olmayan bir devletin vatandaşlarını o antlaşma hükümleriyle bağlı saymak doğru mudur? Bana göre bu prensip olarak doğru değildir. Bunu söylerken aklımda tuttuğum gerekçenin “egemenlik” değil “rıza” olduğunu da vurgulamam gerekiyor. Bununla beraber, çok güçlü ahlâkî nedenlerin var olması durumunda bu prensibe bir istisna getirmemiz gerekir. İnsanlığa karşı suçlar, savaş suçları ve soykırım işte tam da böyle birer istisnadır.
Eğer ulaştığım bu sonuçlarda büyük bir yanlışlık yoksa, o zaman Türkiye’nin El-Beşir’le ilgili olarak baştan beri izlediği tutum fevkalâde sorunlu demektir. Bunu, hem İstanbul’da yapılan “Afrika Zirvesi” vesilesiyle El-Beşir’e gösterilmiş olan resmi ilgiyle, hem de BM Güvenlik Konseyi’nden bu yargılamanın “ertelenmesi” için karar çıkartma yönündeki hazırlıkla ilgili olarak söylüyorum. Doğrusu, her iki konudaki resmi tutum da bir Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olarak beni utandırıyor.
Ve anlamaya çalışıyorum: Gazze’de işlediği insanlık suçları yüzünden İsrail’in Cumhurbaşkanı’nı protesto edecek kadar vicdanlı bir Başbakanın ellerini kendi halkının kanına bulamış bir diktatörü böylesine onurlandırmasının “hikmeti” nedir? Acaba Darfur olaylarının “içyüzü” hakkında bütün dünyanın bildiğinden farklı bir bilgileri mi var? Yoksa AKP hükümeti böyle davranarak güya “mazlumların yanında mı yer almış oluyor? Eğer öyle düşünüyorlarsa, bunun mazlumlarla dayanışmanın çok kötü bir yolu olduğunu söylemek zorundayım.
Hâsılı, hükümetin bir an önce tatminkâr bir açıklama yapması gerekiyor.
Yorumlar (0)
Yazarın Diğer Yazıları
“ Barışılsa ne olur, barışılmasa ne olur?”
29 Ağustos 2022 05:32
Şu dinin yakasından düşelim artık…….. Biz gereksiz yere onu yormayalım ki, o da gereksiz yere bizi yormasın.
02 Ağustos 2022 05:32
LOZAN VE KÜRTLER
26 Temmuz 2022 05:32
“Ne kadar açık fikirli ve zeki olursanız olun, Otoriterlik daima çevrenizden dolanacak bir yol bulur”
13 Temmuz 2022 05:32
Niye bu haldeyiz anlaşılmıyor mu?
08 Temmuz 2022 05:32
Zalimlerden başkasına düşmanlık yoktur.
01 Haziran 2022 05:32
Irkçılık, insanların her zaman kolayca kapılabildiği sinsi bir marazdır
29 Nisan 2022 05:32
O halde; ümmet mi, ulus mu, yoksa gerçek mi?
21 Şubat 2022 05:32
İslam, doğrunun genel adı değil miydi?!
07 Şubat 2022 05:32
. İster bilinen anlamıyla faiz yiyelim, isterse sözde yemeyelim
20 Aralık 2021 05:32
On ülkenin büyük elçileri istenmeyen adam ilan edilecekmiş.
25 Ekim 2021 05:32
Müctehidlerden her biri diğeri gibidir.
18 Ağustos 2021 05:32
Kuranı (meal) okurken yine bir ayete takıldım
31 Temmuz 2021 05:32
Kalabalıkların görüşlerini yok saymayın
13 Haziran 2021 05:32
Gergerlioğlu, Türkiye nin en önde gelen insan hakları savunucusudur.
26 Şubat 2021 05:32
Sence dünyada İslami bir devlet var mı?
07 Ocak 2021 05:32
Eğri adam
28 Aralık 2020 05:32
İyiler, kendilerine ücret kölesi derler diye korkarlar.
22 Aralık 2020 05:32
Gelecek Partisi Sözcüsü Serkan Özcan'dan Erdoğan'a 'Kürt sorunu yoktur' yanıtı:
02 Aralık 2020 05:32
Bilim adamı olmak
!
06 Ekim 2020 05:32
Yeni Gözaltı ve Operasyonlar Kürt Sorununu Daha da çözülmez kılıyor
25 Eylul 2020 05:32
Devlet
24 Ağustos 2020 05:32
Ezilenden yana taraf olmak
16 Ağustos 2020 05:32
İslam yani biz Müslümanlar
03 Ağustos 2020 05:32
Ali Erbaş ve Kemalistler
27 Temmuz 2020 05:32
AKP Neden kaybetti?
23 Temmuz 2020 05:32
Baro yürüyüşleri bir hak-hukuk mücadelesi mi, yoksa bir iktidar kavgası mı?
01 Temmuz 2020 05:32
Anayasal haklarımız
24 Haziran 2020 05:32
DİL VE ASİMİLASYON
16 Haziran 2020 05:32
Körleşme
.
12 Haziran 2020 05:32
İslam ekonomisi diye bir şey var mıdır?
31 Mayıs 2020 05:32
Akit gazetesi
24 Mayıs 2020 05:32
Üç Yol...
17 Mayıs 2020 05:32
Babacan ve arkadaşları partilerini (DEVA) kurdular.
16 Mart 2020 05:32
Bakıyorum Kemalistler iyice havaya girmişler...
29 Şubat 2020 05:32
BARIŞTA YAŞAMAK
17 Şubat 2020 05:32
Ak Parti, nasıl oluyor da 18 yıldır tek başına hala iktidarda?
01 Şubat 2020 05:32
İran la uğraşanlar Allahtan buluyor, bulacakta...!
13 Ocak 2020 05:32
Önce demokrasi ve insan hakları
05 Ocak 2020 05:32
İşte demokrasi böyle bir şey:
04 Ocak 2020 05:32
Sahi Demirtaş niye içeride?
14 Aralık 2019 05:32
? Bir kişi aynı anda iki efendiye hizmet edemez..!?
02 Aralık 2019 05:32
Kadına şiddet
26 Kasım 2019 05:32
Allah sonumuzu hayır ede?.
25 Ekim 2019 05:32
ADALET
14 Ekim 2019 05:32
Hak hukuk adalet herkese lazım
25 Eylul 2019 05:32
18 yıldır aynı tarz...
16 Eylul 2019 05:32
Yine gündemde idam var...
02 Eylul 2019 05:32
Herkesin kendi dilinde yazması, çizmesi ve okuması doğal haktır.
28 Ağustos 2019 05:32
? Efendinin köleleri ? Olmaktan kurtulamadık
14 Ağustos 2019 05:32
AYM ÜYELERİNİ TEBRİK EDİYORUM
04 Ağustos 2019 05:32
Yıl 1986.
16 Temmuz 2019 05:32
Devlet Bahçeli:
22 Haziran 2019 05:32
?ÖZGÜRLEŞME?!!!
27 Mayıs 2019 05:32
? Demokrasi ile diktatörlük arasındaki farkı gösteren somut bir hikaye. ?
21 Mayıs 2019 05:32
Say, olmadı yine say...
15 Nisan 2019 05:32
Neden Tarım da dışa bağımlı kaldık..?
04 Nisan 2019 05:32
Hukuk ile değil de, duygusallık ve tarafgirlik ile meselelere baktığımız sürece asla iflah olmayız.
14 Mart 2019 05:32
Ortada ne hukuk bıraktınız ne de namus..!
04 Mart 2019 05:32
Riyakarlık ve zulüm
04 Şubat 2019 05:32
Anlamak mümkün değil
29 Ocak 2019 05:32
BARİ ŞİMDİ HEP BERABER DUA EDELİM Kİ?. ALLAH BİZLERİ BİR AN ÖNCE İKTİDARDAN UZAK TUTSUN..!
25 Ocak 2019 05:32
?...müşrikleri bulduğunuz yerde öldürün...?
10 Ocak 2019 05:32
FARKINDA MIYIZ?
26 Aralık 2018 05:32
Kadının beyanı esasmış...
03 Aralık 2018 05:32
?Hukuk ve demokrasi yoksa adalet de olamaz.?
25 Kasım 2018 05:32
Bize hak ve hukuk lazım
10 Kasım 2018 05:32
Ahlakın asgari ilkeleri
30 Ekim 2018 05:32
Bir diktatörlükte yaşıyorsanız; Doğuştan aktör olmayı da bilmek zorundasınız..!
24 Ekim 2018 05:32
Akıl ve din ilişkisini nasıl kurmak gerekir?
22 Ekim 2018 05:32
Yargıçlarımız?
15 Ekim 2018 05:32
Ölmüşüz ağla yanımız yok
01 Ekim 2018 05:32
Sizinki ciğer de bunlarınki taş mı? Sizinki evlat da bunlarınki enik mi?
01 Eylul 2018 05:32
Söylenecek söz belli de ?.
28 Ağustos 2018 05:32
İddia şu; papaz Brunson, güya FETÖ ve PKK adına casusluk yapmış.
27 Ağustos 2018 05:32
AHLAK VE KURAL
14 Ağustos 2018 05:32
Kime ne diyelim?
03 Ağustos 2018 05:32
Sahi tencere, tencereye ne demişti?!
26 Temmuz 2018 05:32
Sizce başka soruya gerek var mı?
18 Temmuz 2018 05:32
?Biz hiçbir zaman demokrasiyi tasvip etmedik.?
20 Haziran 2018 05:32
Başbakan ? Benim de geçmişim Kürt.?
10 Haziran 2018 05:32
Peki, nerede kaldı; Adalet,?
31 Mayıs 2018 05:32
Kim ne yapsın böyle başkanlığı?
25 Mayıs 2018 05:32
Yalan söylemeyeceğiz
11 Mayıs 2018 05:32
Hadi İbrahim Kalın?ı geçtik, peki, ya Genel Kurmay Başkanı?
04 Mayıs 2018 05:32
Ben oyumu demokrasiye, insan haklarına ve hukuk devletine vereceğim
20 Nisan 2018 05:32
Her türlü yanlış olanla mücadele edelim
13 Nisan 2018 05:32
İşte bazı toplumsal özelliklerimiz:
06 Nisan 2018 05:32
Belli ki sorunumuz ahlaki ve çok derin
30 Mart 2018 05:32
Afrini konuşamıyoruz bile...
16 Mart 2018 05:32
ERKEKLERDE İNSAN SAYILSIN
09 Mart 2018 05:32
Körlük ve akıl tutulması
02 Mart 2018 05:32
İstisnalar ve ahi ret
16 Şubat 2018 05:32
?Dünya Adalet Projesi?? 2018 yılı HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ RAPORU?NU açıkladı.
01 Şubat 2018 05:32
Doğru olmak
26 Ocak 2018 05:32
Hepsi yalan mı idi?
19 Ocak 2018 05:32
?Bir Türk bizim partide genel başkan olmasın? demek doğru değil.
12 Ocak 2018 05:32
Din-i Mubin? Yani apaçık olan din.
05 Ocak 2018 05:32
Faizde, oranlarında, en yüksek oran İslam ülkelerinde
29 Aralık 2017 05:32
Her şeye rağmen Türkiye oradan bin kat daha iyi!
18 Aralık 2017 05:32
?varlık kaçırmak vatana ihanettir?
09 Aralık 2017 05:32
Hukuk olsaydı
01 Aralık 2017 05:32
İçimiz hain dolu
28 Kasım 2017 05:32
İslam, bireyi eşit, özgür hatta otonom kabul eder
10 Kasım 2017 05:32
Kim haksızsa Allah ıslah etsin!..
22 Ekim 2017 05:32
HERKES AYAĞINI DENK ALSIN
06 Ekim 2017 05:32
CUMHURBAŞKANIM PİŞMANIM
29 Eylul 2017 05:32
Hey gidi günler...
22 Eylul 2017 05:32