M.Tevfik KIZGINKAYA                    
                    [email protected]                                                                            
        9 Eylüller Kutlu Olsun...
10 Eylul 2022 17:36
9 Eylül, Türkiye Cumhuriyeti’nin aydınlık geleceği adına derslerle dolu üç önemli tarihi olayın buluştuğu gündür.
9 Eylül 1919
9 Eylül 1922
9 Eylül 1923
9 Eylül 1919’da 4 Eylül’de başlayan Sivas Kongresi Ulusal Bağımsızlık Mücadelesi kararlılığı ile tamamlanmıştır.
9 Eylül 1922’de İzmir’in işgalden kurtarılması ile Ulusal Bağımsızlık Mücadelesi askeri alanda zaferle sonuçlanmıştır.
9 Eylül 1923’te Cumhuriyet Devriminin ve Tam Bağımsız Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu siyasi iradesi olan Halk Fırkası kurulmuştur.
Kurtuluşun ve Kuruluşun yol haritasında önemli aşamaları oluşturan bu kararları ve atılan adımları nedenleri, sonuçları ve birbiriyle olan bağlarıyla beraber irdeleyelim.
*****
9 Eylül 1919, Sivas Kongresinde;
İşgale karşı savunulacak ve yeni kurulacak devletin sınırları belirleniyor,
Belirlenen sınırlar içinde özgürlük ve bağımsızlık için kararlılık vurgulanıyor,
Yabancı bir ülkenin koruması ve egemenliğini isteyen manda ve himaye düşüncesi kesinlikle reddediliyor,
Kurtuluş Mücadelesinin, Kuvayi Milliye’nin (Milletin) Gücüyle ve Milli İrade (Milletin kararları) ile yapılmasına karar veriliyor,
Kurtuluş mücadelesinde Türkiye Halkının bir Millet olarak birlikteliği sağlanıyor,
Emperyalist işgale karşı kurulan tüm yapılar “Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti” adı altında birleştiriliyor,
Kurtuluş Mücadelesini yönetmek üzere bir Temsilciler Kurulu (Heyet-i Temsiliye) seçiliyor.
Bu kararların ana fikrini (21 Haziran 1919) Amasya Genelgesinde görüyoruz. “Milletin bağımsızlığını ve geleceğini yine Milletin azim ve kararı kurtaracaktır.”
Bütün bu kararların özünde demokrasiye olan bağlılıkla Halka duyulan inanmışlık, özgür bir Millet ve bağımsız bir Vatan yaratma kararlılığı vardır.
*****
9 Eylül 1922 ise sadece İzmir’in Yunan işgalinden kurtulduğu bir gün değildir.
Kurtuluş Mücadelesinin yol haritasını oluşturan Sivas Kongresi kararlarının uygulanmasıyla…
Milletin temsilcilerinden oluşan TBMM’de demokrasinin kurallarıyla ve Milli İradenin kararlarıyla yönetilen…
Olanaklarını ve gücünü sonuna kadar kullanan Milletin desteğiyle sürdürülen…
Milletin içinden çıkan Ordu’nun muharebe alanlarında kazandığı zaferlerle sonuçlandırılan…
Ulusal Bağımsızlık Savaşımızın emperyalizme karşı askeri alanda kazanıldığı zaferin günüdür.
*****
9 Eylül 1923’te Halk Fırkasının (Cumhuriyet Halk Partisi-CHP) kurulması Türkiye Cumhuriyeti Devletinin kuruluş sürecinde atılan son adımdır.
Lozan’da siyasi masada barış imzalanmış ve tüm dünya bağımsız Türk Devletinin varlığını kabul etmiştir. Sıra, devletin yönetim şeklinin belirlenmesine gelmiştir.
Devletin yönetim şekli bir kişi, bir gurup tarafından değil, TBMM’de bir siyasi parti tarafından gerçekleştirilmelidir.
Atatürk’ün tanımı ile,
Devlet, siyasi bir güç ise O’nu bir siyasi parti kurmalıdır.
Mustafa Kemal Atatürk Ulusal Bağımsızlık Savaşımızın zaferle sonuçlanmasından 3 ay sonra (6 Aralık 1922) siyasi yol haritasını açıklamıştır.
“…barıştan sonra Halkçılık esası üzerine dayanan ve Halk Fırkası adıyla siyasi bir fırka kurmak niyetindeyim.”
“…Memleketteki sınıflar birbirlerine lazım olan ve birbirlerini tamamlayıcı ve bütünleyici mahiyettedir. Onun için de Halk Fırkası bütün sınıfların haklarını, yükselme sebeplerini ve saadetini sağlamak yolunda çalışmalarda bulunacaktır.”
9 Eylül 1923 tarihinde kurulan CHP,
13 Ekim 1923’te Ankara’yı Başkent olarak ilan etmiştir.
29 Ekim 1923’te de Türkiye Devletinin yönetim şekli olarak Cumhuriyeti ilan etmiştir.
Cumhuriyet Devriminin ve Türkiye Cumhuriyeti Devletinin kurucu siyasi iradesi, Cumhuriyet Halk Partisi’dir ve temel kimliği;
Halkçılıktır,
Devrimciliktir,
Barış için savaşan Gazi Mustafa Kemal Atatürk, kurucusu olduğu Türkiye Cumhuriyeti Devletinin temel politikasını 20 Nisan 1931’de yayınlanan millete beyannamesinde şöyle dile getirmiştir;
“Cumhuriyet Halk Fırkasının değişmeyen genel siyasetini şu kısa cümle açıkça ifadeye yeterlidir zannederim: Yurtta sulh, cihanda sulh için, çalışıyoruz”
CHP siyasetinin temeli Yurtta Barış Dünyada Barış’tır.
*****
Bugün, 9 Eylül’lerin ışığında CHP’nin 99. Kuruluş yılını kutlarken Mustafa Kemal Atatürk’ün 10. Yıl Nutkunun sonunda Gençliğe Hitabede vurguladığı şekilde;
Demokratik Laik Cumhuriyeti yıkarak ülkemizi geçmişin karanlıklarına taşımaya çalışan gerici hainler, bulunduğumuz coğrafyaya egemen olmak isteyen emperyalist güçlerle iş birliği içinde olabilirler,
Demokrasi ve Hukuk Devleti yok edilmiş, gazeteciler, yazarlar, basın yayın organları, aydınlar ve toplumsal muhalefet tek adam egemenliğine dayalı baskı, tehdit ve hukuk dışı uygulamalarla susturuluyor olabilir,
Yıllardır emperyalistlerin önerdiği politikalarla yoksulluğun ve cehaletin karanlığına sürüklenen Halkımız çaresizlik ve umutsuzluk içinde olabilir,
Bu politikaların sonucunda ülkemiz üretimiyle, tüketimiyle, ekonomisiyle dışa bağımlı bir ülke haline gelmiş olabilir,
Türkiye Cumhuriyeti, ilkesiz uluslararası ilişkilerin ve politikaların sonucunda dünyada yalnız bırakılmış olabilir,
Bütün bunların yanı sıra CHP’yi, tarihsel görevini ve misyonunu tamamlamış, tarihte kalması gereken bir parti olarak görmek isteyen gaflet, delalet ve hatta ihanet içinde olanlar da olabilir…
Bütün bu koşullar karşısında Mustafa Kemal Atatürk’ün “en büyük iki eserimden biri” olarak tanımladığı CHP’nin yöneticilerine ve tüm üyelerine düşen görev:
CHP’nin İlk Kongresi olan Sivas Kongresinde alınan kararların özü ve mantığıyla,
Bu kararlarla yaratılan Kurtuluşun ve Kuruluşun bilinci ve kararlılığıyla,
CHP’nin Halkçı, Devrimci kimliğiyle Kuruluş İlkeleri temelinde Halktan ve Emekten yana politikalarla,
CHP’ni iktidara taşımak ve kurduğu Demokratik Laik Cumhuriyetin bugününe ve geleceğine sahip çıkmaktır.
Kurucu önder Mustafa Kemal Atatürk’ü,
Kurtuluşumuzdan bugüne Cumhuriyet yolunda yitirdiğimiz Cumhuriyet Devrimi şehitlerimizi saygıyla selamlıyorum.
*
Sonuç olarak;
9 Eylül’ler, Tam Bağımsız Türkiye Cumhuriyeti’nin, çağdaş yaşamımızın ve aydınlık geleceğimizin temellerinin atıldığı günlerdir.
Yorumlar (0)
Yazarın Diğer Yazıları
OTOKRASİ Mİ DEMOKRASÖMİ ? 
 03 Kasım 2025 17:36
ÇİVİSİ ÇIKMIS DÜNYA 
 19 Ekim 2025 17:36
10 EKIM   103 CANIN HESABI NEREDE ? 
 12 Ekim 2025 17:36
BARIŞ VE.MESRUTIYET 
 05 Ekim 2025 17:36
ÇİRKİN  SİYASET 
 14 Eylul 2025 17:36
" İLERİ " DEMOKRASİDE YENİ PROJE 
 07 Eylul 2025 17:36
MEMLEKETİN SAHİBİ KİM ? 
 27 Temmuz 2025 17:36
MILLET Mİ ÜMMET Mİ ? 
 20 Temmuz 2025 17:36
TERÖRSÜZ TÜRKİYE KİMİN İÇİN ? 
 13 Temmuz 2025 17:36
İKTİDARIN HAL VE GİDİŞİ 
 06 Temmuz 2025 17:36
TURKİYE  CUMHURİYETİ YOL AYIRIMINDADIR 
 15 Haziran 2025 17:36
SUÇLU BULUNDU 
 18 Mayıs 2025 17:36
BİR SİYASET DERSİ 
 11 Mayıs 2025 17:36
TELEF OLAN CHP.LİLER DEĞIL, DEMOKRASİ 
 03 Mayıs 2025 17:36
TURPUNAN ŞALGAMINAN DEVLET İDARE EDİLMEZ 
 20 Nisan 2025 17:36
HALKIN GÜCÜ 
 06 Nisan 2025 17:36
Adalet ve Demokrasi 
 30 Ocak 2023 17:36
Seçim Oyununda İkinci Perde 
 23 Ocak 2023 17:36
Millet Can Derdinde, Muhalefet Neyin Peşinde? 
 16 Ocak 2023 17:36
Seçim Oyunları 
 09 Ocak 2023 17:36
Seçim Tuzağı 
 26 Aralık 2022 17:36
Saraçhane Diyor ki... 
 19 Aralık 2022 17:36
Susmak Suça Ortak Olmaktır 
 14 Aralık 2022 17:36
Umudu Yaşamak 
 04 Aralık 2022 17:36
Kadına Şiddete HAYIR 
 29 Kasım 2022 17:36
Büyük Cumhuriyet Buluşması 
 21 Kasım 2022 17:36
O, Bir İnsandı… 
 13 Kasım 2022 17:36
2023’te Seçimimiz Ne Olacak? 
 06 Kasım 2022 17:36
AHMET TANER KIŞLALI’ ya 
 25 Ekim 2022 17:36
Her Yıl Seçim Olsa... 
 08 Ekim 2022 17:36
Siyasetin Gerçeği ve Çelişkisi 
 20 Eylul 2022 17:36
Gaflet, Dalalet, İhanet… 
 05 Eylul 2022 17:36
Zafer’in Bayramı 
 29 Ağustos 2022 17:36
Kanunlarla mı, Fetvalarla mı? 
 28 Ağustos 2022 17:36
20 Yıllık Birikim! 
 09 Ağustos 2022 17:36
Lozan Ne Demek? 
 27 Temmuz 2022 17:36
Sorunlar Sıradanlaşırsa 
 18 Temmuz 2022 17:36
Bahçelerde Maydanoz Gel Bize Bazı Bazı… 
 12 Haziran 2022 17:36
Hakaret ve Siyaset 
 05 Haziran 2022 17:36
Dost Doğruyu Söyler 
 29 Mayıs 2022 17:36
2 İleri 1 Geri 
 23 Mayıs 2022 17:36
Delikanlım 
 08 Mayıs 2022 17:36
Kapitalizmin Başarısı 
 03 Mayıs 2022 17:36
Zor Bir Yazı
 
 27 Nisan 2022 17:36
Hayalin Kilosu Kaça
 
 17 Nisan 2022 17:36
Türkiye'nin Gerçeği Laiklik 
 11 Nisan 2022 17:36
MANDA YUVA YAPMIŞ
 
 03 Nisan 2022 17:36
RTE-AKPnin Üç Kozu 
 20 Mart 2022 17:36
Üretmek Pahalı İthalata Bakmalı 
 13 Mart 2022 17:36
Muhalefetin Adayı Kim? 
 16 Şubat 2022 17:36
Velet Değil İNSAN 
 17 Ocak 2022 17:36
2500 TL! 
 09 Ocak 2022 17:36
Merhaba 2022 
 31 Aralık 2021 17:36
Şahsım Ekonomisi ile Devlet Yönetmek 
 07 Aralık 2021 17:36
Emekliler Hak Etmedikleri Koşullarda Yaşıyorlar 
 14 Kasım 2021 17:36
Mutlu Olmak İnsanın Doğal Hakkıdır 
 07 Kasım 2021 17:36
Halkın Yanında Olmak 
 25 Ekim 2021 17:36
Bütün Suç Halkın Mı? 
 18 Ekim 2021 17:36
Sayıştay Raporu ve Pandora Belgeleri 
 10 Ekim 2021 17:36
Demokrasinin Fıtratında Kaybetmek de vardır 
 05 Ekim 2021 17:36
RTEnin Yurt Sevgisi Tartışılmaz. 
 29 Eylul 2021 17:36
Türkiye Neden Yangın Yerine Döndü? 
 05 Ağustos 2021 17:36
Emperyalizmin İnsanlığa İhaneti 
 18 Temmuz 2021 17:36
Amaç, Muhalefetsiz Demokrasi mi? 
 12 Temmuz 2021 17:36
Çocuklarına Sahip Çıkamayan Ülke
 
 06 Temmuz 2021 17:36
Bu Kirli Oyunu Bozmak Bizim Elimizde
 
 21 Haziran 2021 17:36
Bir Çocuğun Hayali...! 
 14 Haziran 2021 17:36
Devlet Yaptı, Susun! 
 29 Mayıs 2021 17:36
Vatan Millet mi Dediniz? 
 24 Mayıs 2021 17:36
19 Mayıs Neden Bayram Olarak Kutlanmaz? 
 19 Mayıs 2021 17:36
Sevrden Montröye
 Şimdi Nereye? 
 29 Nisan 2021 17:36
Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 
 19 Nisan 2021 17:36
Millet mi, Ümmet mi? 
 01 Nisan 2021 17:36
Kadın ve Genç 
 27 Mart 2021 17:36
ÇELİŞKİLER ÜLKESİ 
 22 Mart 2021 17:36
CUMHURİYETİN KADINLARI 
 09 Mart 2021 17:36
İnadına İktidar 
 01 Mart 2021 17:36
Kurucu Anayasa Yapmak! 
 25 Şubat 2021 17:36
DEĞİŞİMİN DEĞİŞİMİYLE TÜRKİYE NEREYE? 
 08 Şubat 2021 17:36
24 OCAK KARANLIĞIN AYDINLIĞA SALDIRISIDIR 
 01 Şubat 2021 17:36
SİYASETİN DAYANILMAZ HAFİFLİĞİ 
 28 Aralık 2020 17:36
ÇIKIŞIN YOLU HALKÇI DEVLET 
 21 Aralık 2020 17:36
BU BİR SAVAŞTIR.. 
 07 Aralık 2020 17:36
SİYASETEN SAVRULMAK 
 02 Aralık 2020 17:36
CUMHURİYETİN KIRILIŞI (3) YA BİTİŞ, YA ÇIKIŞ. 
 23 Kasım 2020 17:36
BU NE HİDDET! 
 18 Kasım 2020 17:36
